Αν και το όζον από τη φύση του δεν έχει το ίδιο πάχος όλες τις εποχές του χρόνου, ειδικά πάνω από την Ανταρκτική διαλύεται κάθε άνοιξη. Ωστόσο, η λεγόμενη τρύπα του όζοντος δεν υπήρχε πριν αρχίσουν να απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα ενώσεις χλωρίου, όπως οι χλωροφθοράνθρακες (CFCs), που προέρχονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα.
Μετά από χρόνια μελέτης και ερευνών, η διεθνής κοινότητα ανέλαβε δράση το 1986 με την υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ. Με το σύμφωνο αυτό απαγορεύτηκαν οι χλωροφθοράνθρακες, οι ενώσεις που καταστρέφουν την στιβάδα του όζοντος, και αντικαταστάθηκαν με άλλες χημικές ουσίες οπότε και άρχισε η μείωση τους στην ατμόσφαιρα.
Οι επιστήμονες ανέμεναν την σταδιακή «επούλωση» της τρύπας του όζοντος το 2030. Παρόλα αυτά τα πρώτα αποτελέσματα παρατηρήθηκαν στα τέλη του 1990.
Ερευνητές από την Αυστραλία ωστόσο ισχυρίζονται σήμερα ότι υπάρχει μια σαφής και ορατή μείωση της τρύπας του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική. Συγκεκριμένα ο Αυστραλός επιστήμονας Murry Salby, ειδικός στην μελέτη της ατμόσφαιρας αναφέρει ότι «υπάρχει μια σταδιακή αύξηση μακροπρόθεσμα του στρώματος του όζοντος».
Επιφυλακτικοί για το πόσο ακριβή μπορεί να είναι αυτά τα συμπεράσματα εμφανίζονται πολλοί επιστήμονες, χωρίς όμως να αμφιβάλουν ότι υπάρχουν βελτιώσεις στην τρύπα του όζοντος. «Η θέση μου απέναντι στην έρευνα είναι ελαφρώς επιφυλακτική. Είναι ένας τολμηρός ισχυρισμός», προσθέτει ο Paul Young, χημικός στο Boulder του Κολοράντο.
«Περιμένουμε την οζονόσφαιρα της Ανταρκτικής να αποκαθίσταται σιγά-σιγά, αλλά φανταζόμαστε ότι χρειαζόμαστε στοιχεία αρκετών ακόμα χρόνων για να το αποδείξουμε αυτό στατιστικά», λέει ατμοσφαιρικός επιστήμονας Darryn Waugh του Πανεπιστήμιου Johns Hopkins (JHU).
Info: Οι χλωροφθοράνθρακες (CFC) είναι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνταν κατά κόρον πριν μελέτες αποδείξουν ότι ήταν η κύρια αιτία καταστροφής της στιβάδας του όζοντος. Οι χλωροφθοράνθρακες όταν απελευθερώνονται φτάνουν στην ατμόσφαιρα και καταστρέφουν το στρώμα του όζοντος κάνοντας τα μόρια του να διασπώνται. Χωρίς το στρώμα του όζοντος, περισσότερη υπεριώδης ακτινοβολία (UV) από τον ήλιο θα έφτανε στην επιφάνεια της Γης, αυξάνοντας τον κίνδυνο για καρκίνο του δέρματος αλλά και για μεταλλάξεις του DNA.
