Ουγγαρία: Χωριά δίπλα στον Δούναβη

Οι περισσότεροι που επισκέπτονται τη Βουδαπέστη σίγουρα θα αποφασίσουν και μια ημερήσια εκδρομή στα παραδουνάβια χωριά. Πολύ δημοφιλές το Σέντεντρε με το μπαρόκ του στιλ, το Εστεργκομ που εκπροσωπεί τη ρωμαϊκή περίοδο της Ουγγαρίας και το Βίσεγκραντ που εκπροσωπεί την Αναγέννηση.

Σίγουρα είναι μια εντελώς διαφορετική εικόνα η διαδρομή πλάι στον χιλιοτραγουδισμένο Δούναβη, περνώντας από μικρά γραφικά χωριουδάκια λίγα χιλιόμετρα έξω από τη γοητευτική Βουδαπέστη, όπου αξίζει να μείνεις περισσότερο ώστε να ζήσεις την καθημερινότητά τους.

Μια εικόνα της ουγγρικής επαρχίας που δεν στερείται μεγαλοπρεπών μπαρόκ αρχοντικών αλλά και μικρών χαριτωμένων απλών αγροτόσπιτων που έχουν να διηγηθούν ιστορίες, και κατοίκων που ζουν μακριά από τους ξέφρενους ρυθμούς της πρωτεύουσας καλλιεργώντας τη γη.

Αμπελουργοί και καλλιτέχνες με τα εργαστήριά τους στο Σέντεντρε φέρνουν μια διαφορετική κουλτούρα στην πόλη, εραστές της φύσης στο Βίσεγκραντ με τις φυσικές καλλονές, τεχνίτες αγρότες και έμποροι στο Εστεργκομ με τα πολλά μουσεία, τα αρχοντόσπιτα και τη βασιλική έδρα του Αρχιεπισκόπου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας της χώρας.

Ας ταξιδέψουμε νοερά, και ας υποκριθούμε μαζί ότι δεν έχουμε οικονομική κρίση και ότι η χώρα μας ανακάμπτει. Ας ονειρευτούμε για να ξεχαστούμε για λίγο από τη δύσκολη πραγματικότητα.

Η πρώτη πρωτεύουσα του ουγγρικού κράτους ιδρύθηκε το 973 µ.Χ. και είναι ο τόπος όπου βαπτίστηκε χριστιανός ο πρώτος Ούγγρος βασιλιάς, ενώ ο παγανιστής επαναστάτης Κοπάνι εκτελέστηκε και η σορός του κρεµάστηκε στα τείχη της πόλης. Με πάνω από ένα εκατοµµύριο επισκέπτες κάθε χρόνο, είναι από τα δηµοφιλέστερα παραδουνάβια χωριά. Παρέµεινε πρωτεύουσα ως το 1249, όταν ο βασιλιάς Μπέλα ο 4ος µετέφερε την πρωτεύουσα στη Βούδα.

Η «Ρώµη της Ουγγαρίας», όπως είναι το υποκοριστικό της, βρίσκεται 46 χλµ. βορειοδυτικά της Βουδαπέστης στη δεξιά όχθη του ποταµού ?ούναβη που σχηµατίζει τα σύνορα µε τη Σλοβακία. Έδρα του Αρχιεπισκόπου της Ρωµαιοκαθολικής Εκκλησίας, µε τη Βασιλική, τη µεγαλύτερη εκκλησία της χώρας, πάνω στον λόφο του κάστρου.

Το όνοµα Εστεργκοµ αναφέρεται για πρώτη φορά στα αρχεία του 1079 και λέγεται ότι προέρχεται από τον συνδυασµό των λέξεων Ιστερ, ένα λατινικό όνοµα του ?ούναβη, και γκαµ, λέξη που αναφέρεται στο γειτονικό ποτάµι Γκαράµ. Μια άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι προέρχεται από την παλαιά σλαβική λέξη «στρεγκόµ» (φύλακας), υπονοώντας ότι µπορούσε να ελέγχει την κοιλάδα του ?ούναβη.

Πρόκειται για µια από τις ιστορικές πόλεις της Ουγγαρίας, όπου πρώτοι οι Κέλτες εγκαταστάθηκαν στην περιοχή το 350 π.Χ. Κατά τον 13ο αιώνα έγινε πλούσια µε µεγάλη σπουδαιότητα και κέντρο της οικονοµικής ζωής της χώρας. Ο βασιλιάς Στέφανος έχτισε ένα παλάτι στη νότια πλευρά του λόφου και µια Βασιλική στο κέντρο, για τον Αγιο Ανταλπερτ, επικεφαλής της Ουγγρικής Εκκλησίας και Αρχιεπίσκοπο του Εστεργκοµ.

Αυτό προσέλκυσε τεχνίτες και εµπόρους να κατοικήσουν γύρω από το παλάτι, και µάλιστα µια συντεχνία κατασκευαστών δερµάτινων πανοπλιών βουλγαροτουρκικής καταγωγής που ονόµασε τη συνοικία τους Εστρογκιν λέγεται επίσης ότι έδωσε στην πόλη το όνοµά της.

Η Βασιλική είναι σύμβολο του Εστεργκομ, καθώς και η μεγαλύτερη εκκλησία της χώρας. Χτίστηκε σε σχέδια των Παλ Κούνελ, Γιάνος Πακ και Γιόζεφ Χιλντ από το 1822 ως το 1869.

Μάλιστα ο Φέρενκ Λιστ έγραψε τη Λειτουργία του Εστεργκομ για την περίσταση. Εχει μεγάλες αψίδες και το ύψος του μεγάλου της τρούλου είναι 71,5 μέτρα, ενώ το ιερό είναι έργο του Μικελάντζελο Γκριγκολέτι.

Το θησαυροφυλάκιό της φιλοξενεί μερικά αριστουργήματα της μεσαιωνικής χρυσοχοΐας, αλλά και υφάσματα και εκκλησιαστικά άμφια. Πίσω από τη Βασιλική υψώνονται τα παλαιά τείχη και οι πολεμίστρες, ό,τι απέμεινε από το κάστρο.

Η συνοικία Βιτζιβάρος – «πόλη του νερού», όπως την ονοµάζουν – βρίσκεται µεταξύ του ?ούναβη και του λόφου, κάτω από τη Βασιλική, και ξεχωρίζει από την εκκλησία µε τους δύο πύργους. Το µπαρόκ στιλ µουσείο «Μπάλασσα Μπάλιντ» στο Βιτζιβάρος ήταν το πρώτο δηµαρχείο της πόλης µετά τους Τούρκους.

Το Μουσείο Κερεστένι βρίσκεται στον β όροφο του νεο-αναγεννησιακού κτιρίου Πρίµασι Παλότα, (Παλάτι του Αρχιεπισκόπου) στην πλατεία Μίντστενι, που ίδρυσε ο αρχιεπίσκοπος Γιάνος Σίµορ και περιλαµβάνει πίνακες αναγεννησιακών Δυτικοευρωπαίων και Ιταλών ζωγράφων, γλυπτά των µεσαιωνικών χρόνων και χειροτεχνήµατα.

Οι οδοί Liszt Ferenc και Batthyany οδηγούν στον λόφο Σεντ Ταµάς, όπου απολαµβάνετε τη θέα. Ο λόφος πήρε το όνοµά του από την εκκλησία που έχτισε ο αρχιεπίσκοπος Μπάφι Λούκας στη µνήµη του µάρτυρα αγίου Τόµας Μπέκετ που ήταν συµφοιτητής του στο Πανεπιστήµιο του Παρισιού.

Στον λόφο υπάρχουν στενά δροµάκια µε τα µικρά σπίτια των εργατών που έχτισαν τη Βασιλική, ενώ στη νότια πλαγιά του τα σκαλιά οδηγούν στο µπαρόκ παρεκκλήσι του Αγίου Στεφάνου µε λείψανα αγίων και πολύτιµα κοσµήµατα και νότια στο παρεκκλήσι Μπαρκότζ που χρονολογείται από τον Μεσαίωνα. Εκεί βρίσκεται και το σαν παρεκκλήσι κτίσµα Ουρκοπορσό, διακοσµηµένο µε ξύλινα αγάλµατα και περιλαµβάνει ιερά του 16ου αιώνα καθώς και συλλογές µε φαγιάνς, πορσελάνες και πίνακες Ιταλών, Γερμανών και Φλαμανδών ζωγράφων.

Η Βιβλιοθήκη του Καθεδρικού, που διαθέτει 250.000 τόµους, κώδικες και παλιές εκδόσεις, χτίστηκε στα 1853 και είναι από τις πιο πλούσιες εκκλησιαστικές βιβλιοθήκες, µε πολλές δωρεές του βασιλιά Ματίας. Περιλαµβάνει ακόµη µια µετάφραση της Βίβλου στα ουγγρικά του 1516-1519.

Η πλατεία Σέτσενι είναι το κέντρο του Εστεργκοµ, µε τα µπαρόκ, ροκοκό και κλασικιστικά αρχοντικά των 18ου-19ου αιώνα. Εκεί ξεχωρίζει το Δηµαρχείο που ήταν το σπίτι του Μπότιαν Βακ, του θρυλικού στρατηγού του Πολέµου της Ανεξαρτησίας (1703-1711), ενώ στη γωνία του Δηµαρχείου ένα άγαλµα θυµίζει τον υψηλό κάτοικο του µεγάρου.

Το άγαλµα της Αγίας Τριάδας στο κέντρο της πλατείας δηµιουργήθηκε το 1900 από τον Γκεόργκι Κισς. Κοντά στο Δηµαρχείο η οδός Bottyάn Jάnos περιλαµβάνει µερικά από τα ωραιότερα µπαρόκ σπίτια. Εκεί βρίσκεται και η εκκλησία των Φραγκισκανών που χτίστηκε στα 1700-1755 και το µπαρόκ παλάτι της οικογένειας Σάντορ Ερλ.

Αξίζει να αναζητήσετε την εκκλησία της Αγίας Άννας που χτίστηκε από τους Σέρβους το 1770. Αναζητήστε επίσης την πολύχρωµη λαϊκή αγορά στα στενά µετά την πλατεία. Πέρα από φρούτα, λαχανικά και τοπικές λιχουδιές θα ανακαλύψετε παλαιά αντικείµενα, αντίκες, αλλά και θα ζήσετε από κοντά την καθηµερινότητα των κατοίκων του Εστεργκοµ.

Χτίστηκε το 1895 και καταστράφηκε από τους Γερμανούς το 1944. Δεσπόζει στην πίσω πλευρά της Βασιλικής και συνδέει το Εστεργκομ με την πόλη Στούροβο της Σλοβακίας. Αναπαλαιώθηκε το 2001 με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μέσα σε λίγα λεπτά τη διασχίζεις και χωρίς καθόλου διατυπώσεις βρίσκεσαι στη Σλοβακία, την οποία οι Ούγγροι θεωρούν ότι είναι ακριβότερη από τη χώρα τους. Αρκετοί τουρίστες διασχίζουν τη γέφυρα για μια καλύτερη φωτογραφία της Βασιλικής με φόντο τον Δούναβη, ενώ κάποιοι ντόπιοι απλά για να πάρουν τον αέρα τους.

Το µικρό Βίσεγκραντ απέχει µόλις 16,5 χλµ. από το Εστεργκοµ και βρίσκεται 40 χλµ. βόρεια της Βουδαπέστης. Σε αυτή την ήσυχη πόλη µε τα παλιά αρχοντικά µε τους µεγάλους κήπους συνδυάζονται παρελθόν, παρόν και µέλλον, αφού κάποτε εδώ ήταν τα σύνορα της Ρωµαϊκής Αυτοκρατορίας και µπορείτε ακόµη να δείτε τα αποµεινάρια των ρωµαϊκών πύργων-παρατηρητηρίων του ?ούναβη.

Λόγω του στρατηγικού σηµείου του το Βίσεγκραντ έπαιξε σηµαντικό ρόλο στις ζωές των Κελτών, αβάρων και Ρωµαίων κατοίκων του. Πλησιάζοντας το Βίσεγκραντ από µακριά θα δείτε το φρούριο που χτίστηκε το 330 µ.Χ. από τους Ρωµαίους κατά τη βασιλεία του Μεγάλου Κωνσταντίνου και αποτέλεσε σηµαντικό σηµείο στην αµυντική γραµµή του ?ούναβη.

Η λέξη Βίσεγκραντ σηµαίνει «ψηλό φρούριο» και αναφέρεται για πρώτη φορά σε λατινικά αρχεία το 1009. Οι Μογγόλοι κατέστρεψαν το πρώτο φρούριο στις επιδροµές του 1241-1242, ενώ αργότερα ο βασιλιάς Στέφανος – πρώτος βασιλιάς της Ουγγαρίας – ίδρυσε ένα δικαστικό κέντρο µε µια εκκλησία χρησιµοποιώντας τα ερείπια του ρωµαϊκού φρουρίου. Μάλιστα, µπορείτε ακόµη να δείτε τα θεµέλια της εκκλησίας στον λόφο του Κάστρου.

Το σηµερινό φρούριο χτίστηκε από τον βασιλιά Μπέλα 4ο. Η Ακρόπολη είναι τµήµα του φρουρίου και χτίστηκε ξανά σε αναγεννησιακό στιλ από τον βασιλιά Ματίας µαζί µε το παλάτι. Λέγεται ότι είχε και ένα σιντριβάνι από το οποίο έρρεε κρασί όταν ο βασιλιάς είχε υψηλούς προσκεκληµένους.

Αξιοθέατο αποτελεί και το παλάτι του βασιλιά της Ουγγαρίας Τσαρλς Ρόµπερτ, που χτίστηκε το 1320 κοντά στις όχθες του ?ούναβη, του οποίου το µεγαλύτερο µέρος καταστράφηκε από τις επιδροµές των Τούρκων το 1543. Η πόλη άρχισε να ανακάµπτει και πάλι κατά την περίοδο της Αυστροουγγαρίας το 1867, όπου µετά τη δηµιουργία ατµοπλοϊκών γραµµών στον ?ούναβη το Βίσεγκραντ έγινε δηµοφιλής παραθεριστικός προορισµός µε πολλές αθλητικές δραστηριότητες.

Σήµερα, πίσω από το Κάστρο βρίσκεται το «Εκδροµικό Κέντρο», όπου µπορούν να σας διοργανώσουν δραστηριότητες όπως πεζοπορία σε αρκετά σηµατοδοτηµένα µονοπάτια, αλλά και να κάνετε πικνίκ στην ύπαιθρο ή να µαγειρέψετε σε ειδικά σηµεία.

?ηµοφιλή είναι επίσης το ψάρεµα στον ποταµό Απατκούτι και η βόλτα στον καταρράκτη Ερντεγκµαλοµ. Επίσης κάθε καλοκαίρι διοργανώνεται ιπποτικό τουρνουά µε ιπποτικά αθλήµατα, µάχες, χορούς και µεσαιωνική αγορά.

Στα βόρεια της Βουδαπέστης, στις όχθες του ?ούναβη, βρίσκεται το δηµοφιλές χωριό των καλλιτεχνών Σέντεντρε. Το Σέντεντρε ήταν µέρος των ανατολικών συνόρων της Ρωµαϊκής Αυτοκρατορίας µε το όνοµα Ουλτσίσια Κάστρα από τον 2ο αιώνα µ.Χ. και πρώτοι οι Μογγόλοι τον 13ο αιώνα και στη συνέχεια οι Τούρκοι τον 15ο-16ο αιώνα το κατέστρεψαν. Αργότερα, ο βασιλιάς Αντρέ ο 1ος προσκάλεσε Έλληνες στο Σέντεντρε και στη συνέχεια κατέφυγαν Σέρβοι διωγµένοι από τους Τούρκους.

Ο πληθυσµός µεγάλωσε µε πρόσφυγες Σλοβάκους, Γερµανούς και Ρουµάνους που έδωσαν το δικό τους χρώµα στις γειτονιές του χωριού. Κατά τον 17ο αιώνα χτίστηκε ξανά σε µπαρόκ στιλ και σήµερα το Σέντεντρε διακρίνεται από τα ιστορικά κτίρια των 18ου-19ου αιώνων, µε τη χαρακτηριστική και ιδιαίτερη αρχιτεκτονική την οποία διαµόρφωσαν οι ζωγράφοι, γλύπτες και καλλιτέχνες που ζούσαν εκεί αλλά και οι εθνικότητες των κατοίκων του.

Τα περισσότερα σπίτια που άλλοτε ανήκαν σε πλούσιους εµπόρους έχουν γίνει πλέον µουσεία, γκαλερί έργων τέχνης, καλλιτεχνικά εργαστήρια και εµπορικά καταστήµατα. Κέντρο του χωριού είναι η κεντρική πλατεία Φο Τερ, µε τον µεγάλο σταυρό του 1763 να θυµίζει ότι το Σέντεντρε γλίτωσε από την επιδηµία πανώλης.

Τα παλιά σπίτια των εµπόρων περικυκλώνουν την κεντρική πλατεία, όπως εκείνο της ανατολικής πλευράς που χτίστηκε ξανά έπειτα από πυρκαγιά. Οι οδοί που ξεκινούν από τη Φο Τερ κρύβουν αρχιτεκτονικά αριστουργήµατα, που κάποια έγιναν εστιατόρια και καφέ και πολλά µαγαζάκια µε αναµνηστικά. Υπήρξε ένα από τα σηµαντικότερα κέντρα της ορθόδοξης εκκλησίας στην περιοχή, γι’ αυτό και στο χωριό υπάρχουν 9 εκκλησίες και ανάµεσά τους η ελληνορθόδοξη «Μπλαγκοβέστενσκα» µε ξύλινη πόρτα και τοιχογραφίες των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης καθώς και ένα σπουδαίο τέµπλο, αλλά και εκείνη του Αγίου Νικολάου που χτίστηκε από Έλληνες στα µισά του 18ου αιώνα, που ζούσαν στον ελληνικό τοµέα δίπλα από την εκκλησία.

Το Σέντεντρε αναπτύχθηκε χάρη στην παραγωγή κρασιού και τους χειροτέχνες και έγινε πολιτιστικό και εµπορικό κέντρο της περιοχής. Αν θέλετε να γνωρίσετε νέους καλλιτέχνες θα ρίξετε µια µατιά στην Szentendre Gallery που φιλοξενεί έργα των νέων καλλιτεχνών. Στον δαλµατικό τοµέα στην πλατεία Ραµπ Ράµπι βρίσκεται το σπίτι που έµενε ο Ραµπ Ράµπι χτισµένο σε µπαρόκ στιλ το 1768. Απεσταλµένος του αυστριακού αυτοκράτορα, φυλακίστηκε όταν αποκάλυψε τη διαφθορά των ευγενών της εποχής.

Στην οδό Gorog από την κεντρική πλατεία θα δείτε τα σπίτια των ελληνικών οικογενειών και θα βγείτε στον ?ούναβη για µια βολτίτσα στις όχθες του. Το άνοιγµα του προαστιακού σιδηροδρόµου το 1887 έδωσε στο Σέντεντρε τη µεγάλη τουριστική ώθηση, γι’ αυτό και φιλοξενεί και το ανοιχτό µουσείο Σκάνσεν.

Η αεροπορική εταιρεία Malev πετάει από Αθήνα για Βουδαπέστη με διάρκεια πτήσης μόλις 1.45’.

Ο προαστιακός σιδηρόδρομος HEV για το Σέντεντρε αναχωρεί από τον σταθμό Batthyany ter, της γραμμής του Μετρό 2 και η διαδρομή διαρκεί 40’.

Για να επισκεφθείτε τα Εστεργκομ και Βίσεγκραντ μπορείτε να πάρετε το Volanbusz που αναχωρεί από τον σταθμό Ujpest-Varoskapu της γραμμής του Μετρό 3 ή κάποιο από τα ιπτάμενα δελφίνια και πλοιάρια στον Δούναβη. Αν είστε σε καλή φυσική κατάσταση ακολουθήστε με το ποδήλατό σας τον ποδηλατόδρομο στην Εθνική Οδό 11.

Μέσα στα χωριά μπορείτε να περιηγηθείτε άνετα με τα πόδια.

Στο Βίσεγκραντ, το «Hotel Visegrad» (Rev u.15 τηλ. 36 26 398160, www. Hotelvisegrad.hu), κάτω από το Κάστρο με θέα τον Δούναβη. Η ιδιοκτήτρια εταιρεία του ξενοδοχείου συμμετέχει επίσης στο ιπποτικό τουρνουά της πόλης, με διασκεδαστικές δραστηριότητες και για τα μεγάλα τουριστικά γκρουπ, με αγώνες ιπποτικών αθλημάτων, μάχες, χορούς, με αποκορύφωμα το δείπνο στο εστιατόριο «Reneszansz».

Το «Royal Club Hotel» (F ut. 92, τηλ. 36 26 597100) απέχει 400 μ. από το κέντρο της πόλης, ενώ στο κέντρο του Βίσεγκραντ βρίσκεται η χαριτωμένη πανσιόν «Haus Honti» (F ut.66, τηλ. 36 26 398120).

Δίπλα από την εκκλησία της Αγίας Άννας στο Εστεργκομ, η «Szent Anna Panzio» (Erzsebet kirάlyne ut.2).

Στους πρόποδες του λόφου του Κάστρου, το «Alabardos Panzio» (Bajcsy-Zsilinszky ut.49, τηλ. 36 33 312640).

Στο Σέντεντρε το «Mathias Rex» (Kossuth Lajos ut.16, τηλ. 36 26 505570) στεγάζεται σε ιστορικό κτίριο στην παλιά πόλη. Εντυπωσιακό και το εστιατόριό του στο παλιό κελάρι του 16ου αιώνα με ανάλογη διακόσμηση.

Στην είσοδο της παλιάς πόλης το «Hotel Roz» (Pannonia ut.6b, τηλ. 36 26 311737).

Η περιοχή φημίζεται για ψητό γουρουνόπουλο που πάει ωραία και με το ποτό Παλίνκα, νόστιμα χοιρινά λουκάνικα και για το «τσίνκε».

«Τσίνκε» σημαίνει το πουλί που τραγουδάει, όμως για τους Ούγγρους είναι το αγαπημένο φαγητό του φτωχού: λιωμένη πατάτα και στη συνέχεια στην κατσαρόλα με αλατισμένο βραστό νερό και αλεύρι γίνεται ένα μείγμα που σερβίρεται με ό,τι υπάρχει σε κάθε σπίτι: κρεμμύδια, λουκάνικα, μπέικον ή τυρί.

Τις κρύες νύχτες ζεσταθείτε με την πασίγνωστη σούπα γκούλας με ντομάτα και άφθονη πάπρικα. Στο Σέντεντρε, το εστιατόριο «Aranysarkany» (Alkotmary u.1/a, τηλ. 36 26 301479) σερβίρει ουγγαρέζικη κουζίνα όπως και το «Kereskedohaz» (Fo ter 2-5, τηλ. 36 30 6008165).

Στο Εστεργκομ, το «Caffe Grante» (Dorogi ut.5-7, τηλ. 36 33 512465) σερβίρει διεθνή κουζίνα ενώ το «Szent Tamas» (Teglahaz u.4, τηλ. 36 33 509305) ουγγρική.

Στο «Labirintus Restaurant» στο Εθνικό Μουσείο Κρασιού (Bogdάnyi ut. 10, τηλ. 36 26 317054) θα συνοδεύσετε το γεύμα σας με κρασιά από το 220 χρόνων παλιό κελάρι.

Στο Βίσεγκραντ στο «Don Vito» (Fo u.83, τηλ. 36 26 397230) θα δοκιμάσετε ιταλική κουζίνα.

Το «Reneszansz» (Fo u.11, τηλ. 36 26 398081), που σερβίρει ουγγρική κουζίνα με σπάνια κρασιά από το κελάρι, είναι ένα πολύ ιδιαίτερο εστιατόριο. Όλο διακοσμημένο σε αναγεννησιακό στιλ με βιτρό και ανάλογη επίπλωση, διαθέτει φορεσιές εποχής όπου οι πελάτες μπορούν να ντυθούν ώστε να εναρμονιστούν με την ατμόσφαιρα.



Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Παναγιώτη Κιτσικούδη και το Multi Travel για την πραγματοποίηση του ταξιδιού.